Hộ tịch, hộ khẩu là sản phẩm từ thời Bắc thuộc | Âm vang sử Việt | DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại

  Trang nhất

  Xã Luận

  Đọc Báo Trong Nước

  Truyện Ngắn

  Kinh Tế

  Âm vang sử Việt

  Tin Thể Thao

  Y Học

  Tâm lý - Xã hội

  Công Nghệ

  Ẩm Thực

    Diễn Đàn Biển Đông

Bắc Kinh yêu cầu Manila ngừng khiêu khích ở Biển Đông

    Hình Ảnh Quê Nhà - Video Clip

Nồng ấm Tết cổ truyền dân tộc Khmer Chôl Chnăm Thmây

    Tin Thế Giới

Mỹ và Trung Quốc đàm phán AI: Cơ hội hợp tác hay nguy cơ va chạm?

    Tin Việt Nam

Điện mừng Ngày Nhà vua Hà Lan

    Tin Cộng Đồng

Nổ tại căn cứ quân sự Campuchia, 20 binh sĩ thiệt mạng

    Tin Hoa Kỳ

Mật vụ Mỹ lên kế hoạch bảo vệ trong trường hợp ông Trump bị giam giữ

    Văn Nghệ

Huế

    Điện Ảnh

David Beckham kiện tài tử 'Transformers'

    Âm Nhạc

Danh tính nữ ca sĩ Việt may mắn gặp Rosé (Blackpink), lại còn chiêu đãi fan ảnh cam thường

    Văn Học

Bắt học sinh đi học ngày nghỉ lễ Giỗ tổ Hùng Vương, hiệu trưởng bị xem xét kỷ luật

Thông Tin Tòa Soạn

Tổng biên tập:
Tiến Sĩ
Nguyễn Hữu Hoạt
Phụ Tá Tổng Biên Tập
Tiến Sĩ
Nhật Khánh Thy Nguyễn
Tổng Thư ký:
Quách Y Lành

Âm vang sử Việt

Hộ tịch, hộ khẩu là sản phẩm từ thời Bắc thuộc
Suốt hàng ngàn năm sống trong tư tưởng bị hộ tịch trói buộc nên người dân châu Á không dám mạnh dạn đi khám phá và trở nên tụt hậu so với châu Âu dẫn đến việc bị các nước phương Tây áp bức vào thế kỷ 19. Hộ tịch, hộ khẩu chỉ tồn tại ở một số nước châu Á, chịu ảnh hưởng từ văn hóa Trung Hoa. Khái niệm hộ khẩu ra đời tại Trung Quốc khoảng 3.000 năm trước, tương đương thời nhà Chu. Thời điểm này, giới cai trị phong kiến Trung Quốc thiết lập chế độ hộ tịch để thu thuế và bắt lính. Sau khi vua Nam Việt là Triệu Đà đánh bại An Dương Vương lập nhà Triệu thì bắt đầu áp dụng việc dùng hộ tịch để quản lý. Có nhiều cách nhìn nhận khác nhau về nhân vật Triệu Đà và nhà Triệu nhưng đây là thời điểm mà công thức quản lý kiểu hộ tịch từ phương Bắc được đưa vào nước ta. Đại Việt sử ký toàn thư chép vào năm 111 trước Công nguyên, nhà Hán cử binh sang đánh nhà Triệu. Thuật Dương Vương (con trưởng của Triệu Minh Vương và người vợ Việt) và thừa tướng Lữ Gia chống lại bất thành. Sử chép: Bấy giờ nước Việt ta sai ba quan sứ đem 300 con trâu, 1.000 chung rượu và sổ hộ của 3 quận Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam đến xin hàng; Lộ Bác Đức nhân đó cho ba người ấy làm thái thú ở 3 quận để trị dân như cũ). Từ đó [nhà Hán] lấy đất chia làm 9 quận là: Nam Hải (quận của nhà Tần, nay là đất Quảng Đông nhà Minh), Thương Ngô (nhà Đường gọi là Ích Châu, xưa là Âu Lạc, đất của nước Việt ta), Uất Lâm (nhà Tần là quận Quế Lâm, Hán Vũ Đế đổi làm tên này), Hợp Phố (nhà Tần là Tượng Quận, nay thuộc Liêm Châu), Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam (đều là Tượng Quận thời Tần), Châu Nhai, Đạm Nhĩ (đều ở trong biển lớn). Từ đấy nhà Hán bắt đầu đặt Thứ sử, Thái thú. Chế độ nhà Hán đặt Thứ sử cai trị một châu, Thái thú cai trị một quận (quận là cấp dưới của châu). Việc dâng sổ hộ khi đó chứng tỏ thời nhà Triệu đã làm khá chặt công tác về hộ tịch. Còn trước đó, thời nhà nước Âu Lạc thời An Dương Vương chỉ là hợp nhất từ 15 bộ lạc thì chuyện này chắc chưa được xem trọng. Sau khi nhà Hán đô hộ nước ta rồi sau đó là các triều đại Ngô, Tấn, Lưu Tống, Nam Tề, Lương, Trần, Tùy, Đường... thì chuyện hộ tịch đã thành thứ quan trọng phục vụ cho bộ máy bóc lột và đàn áp dân ta. Cũng thời nhà Đường, Đường Thái Tông áp dụng việc thu thuế lương dựa trên khẩu thay vì hộ để đảm bảo công bằng giữa hộ nhiều khẩu và hộ ít khẩu. Có lẽ khái niệm hộ khẩu cũng được truyền sang nước ta khi ấy. Khi người Việt nổi lên giành quyền độc lập thì cũng áp dụng kiểu mô hình quản lý nhân dân bằng hộ tịch, hộ khẩu để tiện việc trưng thu sức dân bằng tiền thuế, lao dịch và đi lính. Tất nhiên, không phải việc thống kê hộ tịch khi ấy đều chính xác mà cũng có lúc gián đoạn vì chiến tranh. Thỉnh thoảng, nhà vua phải ra chiếu thống kê hộ tịch trên toàn quốc. Đại Việt sử ký toàn thư chép năm 1146, Lý Anh Tông xuống chiếu cho Đỗ Anh Vũ đi phủ Phú Lương khảo xét quan liêu và định số mục hộ tịch. Đây là sự kiện đầu tiên của triều đình nước ta liên quan đến hộ tịch được sử chép. Thời phong kiến, việc có hộ tịch rất quan trọng. Chỉ có hộ tịch mới được cấp đất để canh tác và chịu trách nhiệm đóng thuế. Những người không có hộ tịch thì bị coi như dân du thủ, du thực, công dân hạng hai, là mối nguy cho xã hội. Dân không hộ tịch khi đó thường là những người không mảnh đất cắm dùi phải đi làm thuê lấy tiền công. Thời vua Trần Minh Tông, có kẻ sĩ dâng sớ nói là trong dân gian có nhiều người du thủ du thực, đến già vẫn không có hộ tịch, thuế má không nộp, sai dịch không theo. Vua tuy nói: "Không như thế, thì sao thành đời thái bình? Ngươi muốn ta trách phạt họ thì được việc gì không?" nhưng sau đó xuống chiếu cho các lộ làm đơn số (là sổ hộ tịch). Đến thời Hồ Quý Ly, việc hộ tịch được đề cao đặc biệt vì Quý Ly coi đây là công cụ hiệu quả nhất để thực hiện mục tiêu có 1 triệu quân. Sử chép: “Mùa hạ, tháng 4 (1410), Hán Thương sai làm sổ hộ tịch trong cả nước, cho ghi họ Hồ có hai phái ở Diễn Châu và Thanh Hóa. Biên hết vào sổ những nhân khẩu từ 2 tuổi trở lên và lấy số hiện tại làm thực số, không cho phép người lưu vong mà vẫn biên tên trong sổ. Yết thị cho các phiên trấn hễ có người kinh nào trú ngụ thì đuổi về nguyên quán. Trước đây Quý Ly có lần nói với các quan: "Làm thế nào có được 100 vạn quân để chống giặc Bắc?". Đồng tri khu mật sứ Hoàng Hối Khanh dâng kế sách này”. Khi nhà Minh sang xâm chiếm nước ta và tái thiết lập nền đô hộ thì hộ tịch, hộ khẩu là thứ chúng không bỏ qua. Khâm định Việt sử cương mục thông giám chép: (1414) Lý Bân nhà Minh tâu xin Hộ bộ ban cấp hộ thiếp cho Giao Chỉ, bắt châu huyện làm sổ thuế khóa phu dịch và lên danh sách lý trưởng và giáp thủ từng năm. Đại để, cứ 110 hộ là một lý, mỗi năm cử 1 lý trưởng, 10 giáp thủ, để nhận các việc lao dịch, hết lược lại cử từ đầu. Người làm lý trưởng, giáp thủ bị roi vọt đánh đập khổ sở khôn xiết. Không chỉ là công cụ để cho giới cai trị bóc lột, quản lý, hộ tịch, hộ khẩu còn là thứ xiềng xích vô hình. Trong một số thời phong kiến, người dân không được quyền rời khỏi nơi ghi sổ hộ tịch sang tỉnh khác để tránh loạn. Thậm chí, thời Đường thì dân chết đói muốn sang tỉnh khác xin ăn cũng phải chờ triều đình cho phép. Như thế để thấy hộ tịch, hộ khẩu là thứ đã ràng buộc người dân Việt Nam nói riêng và người dân châu Á nói chung. Suốt hàng ngàn năm sống trong tư tưởng bị hộ tịch trói buộc nên người dân châu Á không dám mạnh dạn đi khám phá và trở nên tụt hậu so với châu Âu dẫn đến việc bị các nước phương Tây áp bức vào thế kỷ 19.
DanQuyen.com
Phản Hồi Của Độc Giả Về Bài Viết

Họ và Tên
Địa chỉ
Email
Tiêu đề
Nội dung



	Gửi cho bạn bè	Phản hồi

Các bài viết mới:

Sự tích về chúa Nguyễn Ánh và núi Bà Đen (18-02-2024)

Chuyến thám hiểm dãy Trường Sơn của bác sĩ Yersin 133 năm trước (14-02-2024)

Thêm 29 hiện vật, nhóm hiện vật được công nhận là Bảo vật Quốc gia (18-01-2024)

Tặng thưởng Huân chương Dũng cảm cho 'thủ lĩnh' nhóm cứu hộ FAS Angel (26-12-2023)

Bolero trở thành Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại (06-12-2023)

Bảo tồn nghề truyền thống của người Tày gắn với phát triển du lịch cộng đồng (27-11-2023)

Dòng chảy văn hóa Việt trong thiết kế nội thất (21-10-2023)

Hội thảo đẩy mạnh sự phát triển võ cổ truyền Việt Nam (03-08-2023)

Phát hiện khẩu súng thần công dài gần 2 m thời triều Nguyễn (16-07-2023)

Di sản Thế giới đầu tiên tại Việt Nam được UNESCO vinh danh, giờ ra sao? (17-06-2023)

Hành trình 30 năm Di sản văn hóa Huế hội nhập thế giới (15-06-2023)

Khai mạc hội Gióng - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (26-05-2023)

Thành kính lễ Giỗ Tổ Hùng Vương tại Liên bang Nga (29-04-2023)

Festival nghề truyền thống Huế 2023: Tôn vinh tinh hoa nghề bún (29-04-2023)

Sắc phong Việt Nam bị rao bán tại Trung Quốc: Các bên tiếp tục phối hợp xử lý (20-04-2023)

Mở lối cho việc trùng tu biệt thự Pháp cổ xuống cấp tại Hà Nội (15-04-2023)

Ông Mai Hữu Tín tiếp tục được bầu Chủ tịch Vovinam Việt Nam (15-04-2023)

Sắc phong của Việt Nam có thể bị rao bán ở Trung Quốc, Bộ VHTT&DL lên tiếng (12-04-2023)

UNESCO 'hiến kế' cho Hà Nội bảo tồn và phát huy giá trị di sản (27-03-2023)

Vị Công tôn nữ cuối cùng làm gối tựa cung đình Huế qua đời (25-03-2023)

Các bài viết cũ:

Hồ Quý Ly và 2 lần diễn kịch hòng che mắt nhà Minh (05-11-2017)

Đến lượt nhà Minh đòi lính đánh thuê, nhà Trần từ chối (02-11-2017)

Trung Nguyên chiến loạn khốc liệt, nhà Trần cử người sang xem (30-10-2017)

Về chuyện 'Hậu duệ vua Trần' xưng làm hoàng đế Đại Hán (28-10-2017)

Dùng áp lực quân sự ép nhà Nguyên trong cơn nguy loạn (24-10-2017)

Nhà Trần mang 3 vạn quân đánh sang đất Nguyên (20-10-2017)

Trò hề của sứ Nguyên sau khi thua trận (16-10-2017)

Căng thẳng đấu tranh trong lễ nghi triều kiến giữa nhà Trần và Nguyên Mông (13-10-2017)

Nhà Trần kiên quyết không làm lính đánh thuê cho Nguyên Mông (07-10-2017)

Ba đời vua Trần và 12 lần cự tuyệt nhà Nguyên (04-10-2017)

Tượng binh Đại Việt phá tan kỵ binh Vân Nam (01-10-2017)

Đại Việt - Nguyên Mông thông hiếu, nhà Tống sợ hãi cầu thân (25-09-2017)

Lê Lợi mở lối cho vua Minh cơ hội: Hòa bình trong danh dự (23-09-2017)

Nhà Trần 4 lần trói sứ giả Mông Cổ vì tội 'uốn lưỡi cú diều' (17-09-2017)

Nguyễn Trãi dùng tâm lý chiến, Mộc Thạnh run rẩy thảm bại (13-09-2017)

Lam Sơn vây khốn, thượng thư nhà Minh cùng đường tự vẫn (09-09-2017)

Liễu Thăng bị chém tại Chi Lăng, phó tướng lên thay cũng bỏ mạng (05-09-2017)

Cuộc đời ngắn ngủi và cái kết thảm của 'Hoa hậu Việt' đầu tiên (29-08-2017)

Trận Tốt Động - Chúc Động, xác quân Minh tắc nghẹn cả sông (20-08-2017)

Nguyễn Trãi dùng bút lực ngang 10 vạn binh, quân Minh buông vũ khí (16-08-2017)

"Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam".

Chuyển Tiếng Việt

Truyện Ngắn

Xa Xóm Mũi

Lời Di Chúc của Vua Trần Nhân Tôn

Copyright © 2010 DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại
Địa Chỉ Liên Lạc Thư Tín:
E-mail: danquyennews@aol.com
Lượt Truy Cập : 152763431.